قاچاق سوخت، اقتصاد و معیشت مردم کرمان را نشانه رفته است

به نقل از خبرگزاری قاصدک شرق: پدیده قاچاق سوخت در استان کرمان، سال‌هاست که همچون زخمی عمیق بر پیکر اقتصاد، امنیت و معیشت مردم این منطقه نشسته است. پیامدهای این معضل به حدی گسترده است که ساکنان کرمان آن را به طور مستقیم در زندگی روزمره خود احساس می‌کنند. با این حال، اجرای طرح‌های نوین و حرکت به سمت هوشمندسازی سیستم‌های نظارتی، امیدها برای مهار و ریشه‌کنی این مشکل را بیش از گذشته زنده کرده است.

قاچاق سوخت به عنوان یکی از پرهزینه‌ترین انواع قاچاق در کشور، نه تنها باعث هدررفت منابع ملی می‌شود، بلکه امنیت اقتصادی، اجتماعی و حتی جانی جامعه را نیز به مخاطره می‌اندازد. موقعیت ویژه جغرافیایی و ژئوپلیتیکی استان کرمان و قرارگیری آن در مسیر سه کریدور اصلی ترانزیتی کشور، این منطقه را به کانونی حساس برای قاچاق سوخت و کالا تبدیل کرده است.

در سال‌های اخیر، گزارش‌های متعددی از کشف محموله‌های بزرگ سوخت قاچاق، سوانح مرگبار خودروهای حامل سوخت و درگیری‌های مسلحانه مرتبط با این پدیده در جنوب و شرق استان منتشر شده که همگی گواهی بر این موضوع هستند که قاچاق سوخت تنها یک تخلف اقتصادی نیست، بلکه خطری جدی برای جان و امنیت مردم به شمار می‌رود.

قاچاق سوخت؛ معضلی با پیامدهای چندبعدی

وحید رمضانی‌نژاد، دبیر کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان کرمان، با اشاره به ابعاد گسترده این پدیده گفت: قاچاق سوخت و کالا پیامدهای بسیار مخربی دارد؛ از آسیب به تولید و اشتغال گرفته تا تهدید سلامت عمومی. هنگامی که کالای قاچاق بدون پرداخت عوارض و نظارت‌های قانونی وارد بازار شود، تولیدکنندگان داخلی متحمل ضرر شده و نیروی کار بیکار می‌شوند. همچنین، ورود اقلامی مانند داروها و مکمل‌های غیرمجاز از مسیرهای قاچاق، سلامت جامعه را به خطر می‌اندازد.

وی ادامه داد: سالانه میلیاردها دلار خسارت ناشی از قاچاق به اقتصاد ملی وارد می‌شود. این روند در استان کرمان نیز به صورت مستقیم بر معیشت مردم، به ویژه در مناطق جنوبی که وابسته به کشاورزی و دامداری هستند، تأثیر منفی گذاشته است. خشکسالی‌های پیاپی موجب شده تا بخشی از مردم به ناچار به سمت فعالیت‌های پرخطر و غیرقانونی مانند قاچاق سوخت گرایش پیدا کنند.

موقعیت جغرافیایی کرمان؛ نقطه قوتی که به چالش بدل شد

رمضانی‌نژاد با اشاره به ویژگی‌های جغرافیایی کرمان توضیح داد: از پنج کریدور اصلی کشور، سه مسیر از استان کرمان عبور می‌کند. هم‌مرز بودن این استان با هرمزگان و سیستان‌وبلوچستان باعث شده تا کرمان هم شاهد انتقال سوخت قاچاق به خارج از کشور باشد و هم میزبان ورود کالاهای قاچاق به داخل. در واقع، استان در هر دو مسیر خروج سوخت و ورود کالای قاچاق درگیر است.

به گفته وی، در حال حاضر رتبه نخست قاچاق در استان کرمان به قاچاق سوخت تعلق دارد و امروز به نوعی تمامی مردم استان با پیامدهای گسترده این پدیده شوم دست‌وپنجه نرم می‌کنند. وی افزود: گسترش این معضل تأثیرات مخربی بر تولید، تجارت، سرمایه‌گذاری و اشتغال استان گذاشته و همین امر باعث شده تا دستگاه‌های اجرایی، امنیتی و قضایی با عزمی راسخ‌تر وارد میدان مبارزه شوند.

هوشمندسازی نظارت‌ها؛ گامی نو در مسیر مقابله با قاچاق

دبیر کمیسیون مبارزه با قاچاق کالا و ارز استان کرمان، مهم‌ترین اقدام اخیر در این زمینه را حرکت به سمت هوشمندسازی فرآیندهای نظارتی عنوان کرد و گفت: در چارچوب سیاست‌های دولت و دستورالعمل اخیر رئیس‌جمهور، همه نهادهای مسئول موظف شده‌اند که مکانیزم‌های خود را به سمت هوشمندسازی سوق دهند. هدف این است که از زمان تحویل سوخت تا مرحله مصرف نهایی، تمامی مراحل به صورت دقیق و قابل رصد باشد تا از هرگونه انحراف یا توزیع غیرمجاز جلوگیری به عمل آید.

وی تأکید کرد: در این مسیر، کانون‌های آلوده شناسایی شده و تلاش می‌شود با همکاری نهادهای انتظامی و امنیتی، این نقاط پاکسازی شوند تا بستر فعالیت قاچاقچیان از بین برود.

تقویت ضمانت‌های اجرایی و برخورد قاطع با متخلفان

رمضانی‌نژاد با اشاره به بازنگری‌های اخیر در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز افزود: در نسخه جدید این قانون، ضمانت‌های اجرایی تقویت شده و برخورد با متخلفان قاطع‌تر شده است. مطابق تأکیدات مقام معظم رهبری، باید به گونه‌ای عمل کنیم که قاچاق برای هیچ‌کس صرفه اقتصادی نداشته باشد. یعنی نه تنها سودی از این راه عاید فرد نشود، بلکه با واکنش قانونی و خسارات مالی و اجتماعی مواجه گردد.

وی قاچاق سوخت را صرفاً یک پدیده اقتصادی ندانست و بیان داشت: قاچاق در واقع زنجیره‌ای از آسیب‌هاست؛ از یک سو سوخت از کشور خارج می‌شود و از سوی دیگر قاچاق کالا، مواد مخدر و حتی قاچاق انسان صورت می‌پذیرد. این پدیده امنیت، سلامت و اقتصاد جامعه را به طور مستقیم تهدید می‌کند. مردم استان کرمان متأسفانه آثار این مشکل را در زندگی روزمره خود به وضوح می‌بینند.

پدیده قاچاق سوخت در کرمان، مسئله‌ای چندبعدی است که ریشه در اقتصاد، معیشت و حتی فرهنگ دارد. مقابله کارآمد با آن، نیازمند همکاری همه‌جانبه نهادها، ارتقای فناوری‌های نظارتی و همچنین آگاه‌سازی عمومی است تا این اقدام غیرقانونی و پرخطر، دیگر «توجیه اقتصادی» نداشته باشد.

حرکت به سمت هوشمندسازی توزیع سوخت و پاکسازی کانون‌های آلوده، نویدبخش آینده‌ای است که در آن منابع ملی حفظ شود، امنیت منطقه تثبیت گردد و مردم استان کرمان از پیامدهای این پدیده شوم در امان بمانند.